 |
روزه داری در ماه مبارک رمضان امسال با توجه به بحران کرونا و خطر ابتلا به این بیماری بیش از هر زمانی با ملاحظات و حساسیت‌های خاص خود رو بروست. توجه به نکات تغذیه ای و اصول غذایی برای افرادی که شرایط روزه گرفتن را دارند از اهمیت زیادی به ویژه در شرایط کرونایی برخوردار است به حدی که دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی همزمان با ماه مبارک رمضان راهنمای تغذیه و پیشگیری از بیماری کرونا را منتشر نموده است. در این راهنما آمده است: بر اساس گزارش اخیر سازمان جهانی بهداشت، هیچ مطالعه ای مبنی بر ارتباط روزه‌داری با افزایش ابتلا به بیماری کووید-۱۹ دیده نشده است. |
بر طبق توصیه های ﻓﺮﻫﻨﮕﺴـﺘﺎن ﻋﻠـﻮم ﭘﺰﺷـﻜﻰ ﺑـﺎ ﻧﻈـﺮ ﻣﺮاﺟـﻊ ﻋﻈـﺎم تقلید و ﭘﺰﺷــﻜﺎن ﻣﺘﺨﺼــﺺ ﺑــﺮای اﻧﺠﺎم این ﻓﺮﻳﻀﻪ واﺟــﺐ ﻣﺴـﻠﻤﺎﻧﺎن در ﺷــﺮاﻳﻂ ﺑﺤــﺮان وﻳــﺮوس کرونا، پزشکان متفق القول هستند که نخوردن غذا به طور متناوب در روزه‌داری اسلامی، نه تنها عارضه ای در افراد سالم ایجاد نمی کند بلکه سبب ﺗﻘﻮﻳـﺖ اﻳﻤﻨـﻰ ﺑـﺪن، ﻛـﺎﻫﺶ ﭘﺎﺳـﺦ ﻫـﺎی اﻟﺘﻬـﺎﺑﻰ زﻳـﺎن ﺑـﺎر و ﺑﻬﺒـﻮد واﻛـﻨﺶ ﺑـﺪن در ﻣﻮارد اﺳﺘﺮس ﻣﻰ ﺷﻮد.
بنابراین در شرایط فعلی تمامی اﻓـﺮاد ﺳـﺎﻟﻢ ﻛﻤﺘـﺮ از ٦٥ ﺳـﺎل که روزه گرفتن برای بدنشان خطر ندارد ﺑـﺎ رﻋﺎﻳـﺖ ﻣـﻮارد ﺑﻬﺪاﺷـﺘﻰ و ﺗﻐﺬﻳـﻪ ای ﻣـﻰ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ روزه ﺑﮕﻴﺮﻧــﺪ اما در ﻣـﻮرد ﺑﻴﻤـﺎراﻧﻰ ﻛـﻪ ﻣﺒـﺘﻼ ﺑـﻪ وﻳـﺮوس ﻛﺮوﻧـﺎ ﺷـﺪه و ﺑﻬﺒـﻮد ﻳﺎﻓﺘـﻪ اﻧـﺪ ﺗﻮﺻـﻴﻪ ﻣﻰ ﺷﻮد ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﺎ ٦ ﻫﻔﺘﻪ ﭘﺲ از ﺑﻴﻤﺎری اﻗﺪام ﺑﻪ روزه داری ﻧﻜﻨﻨﺪ.
در همین راستا سامانه مشاوره تغذیه ای برای پاسخگویی به پرسشهای تغذیه‌ای مرتبط با کرونا همزمان با ماه مبارک رمضان از طریق تماس با شماره تلفن ۴۰۳۰ در سطح کشور راه‌اندازی شده است.
پزشکان و متخصصان علم تغذیه خود مراقبتی در رعایت اصول تغذیه‌ای همگام با روزه‌داری را مورد تاکید قرار داده‌اند و بر پرهیز از عادات غذایی نادرست برای حفظ سلامت روزه‌داران توجه ویژه ای دارند.
عادات نادرست غذایی به سلامت روزه‌داران آسیب وارد می‌کند
استاد گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد در خصوص اهمیت تغذیه در روزه‌داری گفت: عادات نادرست غذایی در ماه مبارک رمضان می‌تواند به سلامت روزه‌داران آسیب وارد کند.
دکتر مجید غیور مبرهن افزود: نوشیدن آب سرد در زمان افطار یکی از رفتارهای نادرست غذایی است.
وی اضافه کرد: باید روزداران روزه خود را با نوشیدن آب و یا چای ولرم افطار کنند و از نوشیدن آب و یا شربت سرد به شکل جدی خودداری کنند.
استاد گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: نوشیدن حجم زیاد آب در زمان افطار و سحر نیز می‌تواند به دستگاه گوارش آسیب وارد کند و تاثیری در جلوگیری از تشنگی ندارد.
دکتر غیور مبرهن افزود: نوشیدن چای در ماه مبارک رمضان به ویژه در زمان سحر به دلیل مدر بودن آن توصیه نمی شود.
وی با تاکید بر این که روزه‌داران باید از پرخوری نیز در ماه مبارک رمضان پرهیز کنند تصریح کرد: در زمان افطار به دلیل این که دستگاه گوارش مدت زمانی طولانی در حالت استراحت بوده است وارد کردن حجم زیاد و ناگهانی مواد غذایی می تواند به دستگاه گوارش آسیب برساند.
عضو دیگر هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز گفت: سلامتی بدن در گرو کارکرد مطلوب دستگاه گوارش است لذا اگر یک سیستم گوارشی سالم داشته باشیم و از تغذیه خوبی بهره مند شویم هرگز بیمار نخواهیم شد.
دکتر سید موسی الرضاحسینی افزود: روزه داری در فرد سالم باعث ایجاد بیماری در بدن نمی شود اما در ماه رمضان به دلیل این که عادات غذایی در یک ماه تغییر می کند افراد شاید با اندکی تغییر شرایط گوارشی رو به رو شوند اما روزه داری نه تنها باعث بیماری نمی شود بلکه با رعایت رژیم غذایی درست در بهبود عملکرد سیستم گوارشی نیز می تواند مفید باشد.
وی ادامه داد: اگر روزه داران شرایط درست تغذیه را در ماه مبارک رمضان رعایت نکنند با ضعف، بی‌حالی، سردرد، کاهش وزن و مشکلات گوارشی، یبوست و نفخ شکم در این ماه رو به رو خواهند شد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: اکثر افراد روزه دار به دلیل شدت عطش در هنگام روزه داری، روزه خود را با آب سرد یا شربت خنک باز می کنند و این در حالی است که نوشیدن مایعات سرد در افطار باعث انقباض معده می شود.
دکتر حسینی افزود: آب ولرم ضمن برطرف کردن عطش فرد روزه دار موجب هضم بهتر غذا و کمک به جذب آب بدن می شود.
وی ادامه داد: باید از مصرف غذاهای شیرین مانند زولبیا و بامیه در دو وعده افطار و سحر پرهیز کرد چون شیرینی ها در وعده افطار باعث افزایش سریع قند خون و به تاخیر افتادن هضم غذا می شود و در وعده سحری نیز باعث تشنگی در روز می شود.
این پزشک فوق تخصص گوارش گفت: مصرف نوشابه‌های گازدار، آب معدنی غنی شده و مواد کافئین‌دار نیز در دو وعده افطار و سحر مناسب نیست چون این مواد باعث افزایش ادرار و خروج آب از بدن می شود از همین رو تشنگی بعدی را به دنبال دارد.
دکتر حسینی افزود: برخی افراد اگر در وعده افطار چای یا مواد کافئینی مصرف نکنند دچار سردرد می شوند، لذا این افراد در وعده افطار یک چای کمرنگ مصرف کنند.
وی با اشاره به این که برای کاهش تشنگی صرفا نباید فقط آب مصرف شود ادامه داد: شربت عسل با آب لیمو و استفاده از میوه و سبزی نیز می تواند باعث رفع تشنگی شود زیرا کمبود آب در بدن باعث افت فشار خون و خواب آلودگی می شود.
او اضافه کرد: غذاهای پر ادویه نباید در ماه مبارک رمضان زیاد مصرف شود، در وعده سحری باید تمام مواد مورد نیاز بدن اعم از کربوهیدرات ها و پروتئین ها، سبزیجات و میوه ها و غذاهای فیبردار مصرف و از غذاهای سرخ کردنی پرهیز شود.
سامانه ۴۰۳۰ پاسخگوی پرسشهای تغذیه ای مردم
ناظر کشوری مشاوره تغذیه سامانه ۴۰۳۰ در استان‌های خراسان رضوی و خراسان شمالی هم گفت: پاسخگویی به پرسشهای تغذیه‌ای مرتبط با کرونا به ویژه در ماه مبارک رمضان از قابلیتهای اخیر سامانه ۴۰۳۰ است.
دکتر زهرا اباصلتی افزود: سامانه ۴۰۳۰ از ابتدای شیوع کرونا با هدف غربالگری و پاسخگویی به سوالات مردم در حوزه پیشگیری از کرونا راه‌اندازی شده است.
وی اضافه کرد: در قالب سامانه تغذیه ای ۴۰۳۰ اکنون بیش از ۶۰۰ کارشناس تغذیه پاسخگوی پرسشهای تغذیه ای مردم در سطح کشور هستند.
رییس گروه بهبود تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: ۱۲۰ نفر از پاسخ دهندگان در این سامانه، کارشناسان دانشکده و دانشگاه‌های علوم پزشکی مشهد، بجنورد، تربت‌حیدریه، تربت‌جام، گناباد، سبزوار و نیشابور هستند که از ساعت هشت صبح تا ۲۱ پاسخگوی تماس گیرندگان با این سامانه هستند.
دکتراباصلتی افزود: سامانه ۴۰۳۰ از دو طریق آماده پاسخگویی به سوالات مردم در حوزه تغذیه است. یک شیوه استفاده از پیام‌های صوتی است که پس از شماره‌گیری ۴۰۳۰ و انتخاب کلید یک که مربوط به پیشگیری از کروناست، می‌توان از لیستی از پیام‌های صوتی در زمینه تغذیه در دوران ابتلا به بیماری کرونا، دوران نقاهت بیماری، برای گروه‌های سنی مختلف و مبتلایان به بیماری‌های زمینه‌ای و ماه مبارک رمضان بهره برد.
او ادامه داد: در صورتی که تماس‌گیرندگان با سامانه ۴۰۳۰ نیاز به مشاوره و راهنمایی بیشتر داشته باشند می‌توانند با استفاده از کلید ۶ به مشاوران تغذیه متصل شده و پاسخ سوالات خود را دریافت کنند.